AGNIESZKA DROTKIEWICZ POLECA
ROK PRZED BURZĄ

Florian Illies w swojej książce „1913. Rok przed burzą“ zabiera nas w podróż po stolicach życia intelektualnego i artystycznego takich jak Wiedeń, Berlin czy Paryż w przededniu nadchodzącej zawieruchy – pierwszej wojny światowej.

W miastach, które odwiedzam, uwielbiam czytać tablice informujące kto kiedyś w danym domu mieszkał. Spacerując, szukałam już między innymi mieszkań Franza Kafki, Marcela Prousta, Marii Callas, Colette, Jacquesa Tati. Lubię poczuć pod stopami bruk, który oni czuli wychodząc z domu, lubię przebyć trasę ich prawdopodobnego spaceru, lubię – przy odrobinie szczęścia i ciągłości struktur kawiarnianych – wypić kawę tam, gdzie oni mogli ją pić. Lektura książki Floriana Illiesa daje mi porównywalną przyjemność, co spacery śladami artystów, których twórczość jest dla mnie ważna. Ta książka zaangażowała mnie jak świetnie pomyślana gra planszowa, oczarowała mnie jak kalejdoskop freskiem barwnych motywów splecionych z prądów myślowych i artystycznych, których siłę i znaczenie widać w pełni dopiero z perspektywy czasu. Rok przed burzą to doskonała rozrywka, ale i narzędzie samopoznania.


Razem z autorem zrywamy kolejne kartki z kalendarza roku 1913, odwiedzamy pracownie artystów, salony, sale koncertowe, ale też podejrzane knajpy, szpitale i prosektoria. 1913 to rok, w którym Proust publikuje W stronę Swanna, Oskar Kokoschka maluje Narzeczoną wiatru – obraz swojej miłości do Almy Mahler, Tomasz Mann dopiero co wydał Śmierć w Wenecji i zaczyna myśleć o Czarodziejskiej górze, gdy odwiedza żonę przebywającą na kuracji w górskim sanatorium. To także rok, w którym Józef Stalin przebywa kilka tygodniu w Wiedniu, w tym samym czasie, w którym Adolf Hitler mieszka w tamtejszej noclegowni i utrzymuje się z malowania widoczków katedry św. Szczepana, a książę Franciszek Ferdynand, który poślubił swoją żonę z miłości, a nie dla dobrego aliansu dynastycznego, jest ignorowany przez europejskie rodziny królewskie. Franz Kafka i Felicja Bauer piszą do siebie listy, Ernst Ludwig Kirchner szkicuje kobiety na Placu Poczdamskim w Berlinie, w Paryżu zaś odbywa się premiera baletu Święto wiosny Igora Strawińskiego z choreografią Wacława Niżyńskiego.

Czytaj cały artykuł:


https://www.goethe.de/ins/pl/pl/kul/mag/21585120.html 2019-07-08