korepetycje angielski korepetycje niemiecki
Nie jesteś zalogowany.
Nie masz konta?

Goethe-Institut: Mit narysowany - komiks Reprobus mit o św. Krzysztofie.

Goethe-Institut: Mit narysowany - komiks Reprobus mit o św. Krzysztofie.

Debiutujący w znakomitym stylu Markus Färber przedstawia własną, rysunkową wersję mitu o Świętym Krzysztofie. Jego komiks Reprobus, uznany za jedną z najpiękniejszych książek wydanych w Niemczech w 2013 roku, właśnie ukazał się po polsku.
„Dawno temu istota ze wschodniego krańca świata wyruszyła na poszukiwanie najpotężniejszego ze wszystkich władców. Tylko jemu chciała służyć i ofiarować swą nieopisaną siłę. Ci, którzy widzieli istotę nadali jej imię Reprobus, gdyż była ona bezbożnym olbrzymem z ludu psiogłowych. Wszyscy uciekali i ukrywali się przed olbrzymem, ponieważ gdy polował nie odróżniał człowieka od zwierzęcia”. Tak zaczyna się niezwykła opowieść o potworze poszukującym najpotężniejszego pana na świecie, któremu będzie mógł służyć. Opowieść narysowana i namalowana przez Markusa Färbera – 33 letniego niemieckiego artystę – grafika, ilustratora a od niedawna także autora komiksów. Zainteresowanie komiksem to u niego rzecz stosunkowo nowa, wcześniej zajmował się m.in. tworzeniem plakatów oraz scenografii teatralnych. Wydany w ubiegłym roku album to jego praca dyplomowa.

(Poza)chrześcijańskie korzenie

„Reprobus wyrasta z mojej osobistej próby zrozumienia własnych chrześcijańskich korzeni. Podczas poszukiwań tematu swojej pracy dyplomowej zagłębiłem się w legendy opowiadające o losach świętych. Kiedy poznałem historię św. Krzysztofa – zafascynowała mnie tym, jak wiele aspektów porusza. To było bardzo inspirujące i dlatego tę historię wybrałem” – opowiadał Markus Färber w jednym z wywiadów.

Legenda o świętym Krzysztofie, jak wiele innych opowieści o świętych, ma swoje korzenie w pozachrześcijańskim świecie. W jej wschodniej wersji pojawia się okrutny psiogłowy potwór, który po przebyciu długiej drogi w poszukiwaniu potężnego pana spotyka na swej drodze Chrystusa, który pod postacią dziecka prosi go o przeniesienie przez rzekę. Potwór bierze go na barana i przeprawia się na drugi brzeg, gdzie Chrystus wyjawia mu swoją prawdziwą tożsamość i nadaje imię Christophorus czyli „noszący Chrystusa”. To już historia, która znana jest z chrześcijańskich przekazów, zaś wizerunek świętego niosącego chłopca jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych wizerunków świętych. Próżno jednak szukać w ikonografii obrazów psiogłowego potwora. Te zachowały się jedynie w kilku miejscach – kościół niechętnie wspominał bowiem baśniowe elementy legendy. To jednak właśnie do nich nawiązuje Markus Färber odkrywając przed nami niezwykłą historię.

Historia na dwóch płaszczyznach

Rozgrywa się ona na dwóch płaszczyznach – śledzimy opowieść o wędrówce i przemianie Reprobusa, równolegle zaś dostajemy obraz jego współczesnej egzystencji, rozterek i wątpliwości. Färber z jednej strony dość wiernie odtwarza zapisaną w chrześcijańskiej mitologii historię, z drugiej jednak nadaje jej współczesny wymiar. „Dzięki licznym aluzjom i nawiązaniom stawia nowe, interesujące pytania, co nie ułatwia czytelnikom zadania. Autor nie daje jednoznacznych wskazówek interpretacyjnych, nie narzuca, co mamy myśleć i w co wierzyć. Na końcu mamy więcej pytań niż odpowiedzi – może właśnie dlatego jego Reprobus tak bardzo pasuje do dzisiejszych czasów” – konstatuje autorka posłowia do komiksu, historyczka sztuki Cordula Patzig.

Rzeczywiście opowiedziana przez Färbera historia to także opowieść o odchodzeniu w niebyt pewnego świata – świata legend, podań, mitów i jednocześnie – wydaje się – religii. Świat, z którego przybył Reprobus, rozpada się, a on sam musi się z tym pogodzić. „Färber postanowił opowiedzieć na nowo przypowieść o świętym Krzysztofie – zrobił to w sposób bardzo nowoczesny, a jednocześnie z szacunkiem do tej postaci. Zawiodą się ci, którzy oczekują w komiksie Reprobus herezji albo obrazoburstwa” – zapewnia Szymon Holcman z Kultury Gniewu, wydawca komiksu.

Komiks Färbera wyróżnia się jednak nie tylko dość nietypową jak na ten gatunek tematyką. To album na komiksowym rynku wyjątkowy ze względu na jego formą graficzną. Jest ona bardzo wysmakowana, dojrzała plastyczne, ale – co w komiksie ważne – nie dominuje nad historią, tylko doskonale ją uzupełnia. Dwie równoległe historie to dwa zupełnie inne sposoby opowiadania obrazem. Choć całość utrzymana jest w niemal monochromatycznej, ciemnej kolorystyce, jedna część wyraźnie wyróżnia się malarskością, druga zaś przypomina druki wykonane za pomocą drzeworytu. Wśród swoich inspiracji artysta wymienia na równi kościelne malowidła i znane z ikonografii wizerunki, swoje doświadczenia z pracowni linorytu na uczelni oraz prace swojego mistrza, autora czarno-białych wyrazistych komiksów Davida Beaucharda (znanego jako David B.) – autora między innymi autobiograficznej historii „Rycerze Świętego Wita”.

Tę graficzną różnorodność docenili jurorzy Stiftung Buchkunst, którzy nagrodzili album Markusa Färbera jako jedną z 25 najpiękniejszych książek wydanych w Niemczech w 2013 roku.

Reprobus
Autor: Markus Färber
Wydawnictwo: kultura gniewu
Tłumaczenie: Grzegorz Janusz
ISBN 978-83-60915-88-2

http://www.goethe.de/ins/pl/lp/kul/dup/lit/pl12520410.htm
język niemiecki
język